فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
فصل اول : کلیات تحقیق
1 – 1 طرح مسأله ………………………………………………………………………………………………….. 2
1 – 2 اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………………… 4
1 – 3 پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 6
1 – 4 سؤالات تحقیق ……………………………………………………………………………………………….11
1 – 5 فرضیه ها…………………………………………………………………………………………………… 12
1 – 6 اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………. 12
1 – 7 روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………13
1 – 8 قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………………………….. 13
1 – 9 تنگناها و محدودیتهای تحقیق ……………………………………………………………………………… 14
فصل دوم : تعاریف ، مفاهیم و مبانی نظری تحقیق
2 – 1 تعریف شهر ………………………………………………………………………………………………… 16
2 – 2 برنامه ………………………………………………………………………………………………………. 17
2 – 3 برنامه ریزی……………………………………………………………………………………………….. 17
2 – 3 – 1 انواع برنامه ریزی……………………………………………………………………………………..18
2-3-1- 1 برنامه ریزی از نظر مدت اجرا ……………………………………………………………………… 18
2-3-1-2 برنامه ریزی از نظر سطوح برنامه ریزی ………………………………………………………….. 19
2-3-1-3 برنامه ریزی در ابعاد فضایی…………………………………………………………………………. 19
2-3-1-4 برنامه ریزی از نظر هدف ……………………………………………………………………………. 20
2-4 بافت شهری ………………………………………………………………………………………………….. 21
2-5 شبکه دسترسی ……………………………………………………………………………………………….. 22
2-5-1 سلسله مراتب شبکه ارتباطی که بیشتر جنبه غیر محلی دارد ………………………………………….. 22
2-5-2 سلسله مراتب شبکه دسترسی سواره که جنبه محلی دارد ………………………………………………. 23
2-5-3 تعاریف سلسله مراتب شبکه ارتباطی از نظر وظیفه و اهمیت …………………………………………. 23
2 – 6 سیستم های ارتباط شبکه ارتباطی ………………………………………………………………………… 24
2-6-1 سیستم شعاعی …………………………………………………………………………………………….. 24
2-6-2 سیستم شطرنجی …………………………………………………………………………………………… 24
2-6-3 سیستم حلقوی ……………………………………………………………………………………………… 25
2-7 واژه فرسایش و فرسودگی ………………………………………………………………………………….. 25
2-8 بافت فرسوده شهری و ویژگی های عمومی آن ……………………………………………………………. 28
2-8-1 معیارهای اساسی شناسایی و تشخیص بافتهای فرسوده شهری ………………………………………… 28
2-8-2 بافت فرسوده شهری از منظر شهرسازی ……………………………………………………………….. 28
2-8-3 بافت فرسوده از دیدگاه طرح جامع فرمانفرمایان………………………………………………………… 29
2-8-4 بافتهای فرسوده شهری از نظر وزارت مسکن و شهرسازی ………………………………………….. 30
2-9 انواع بافت های فرسوده ……………………………………………………………………………………… 31
2-9-1 بافت های دارای میراث شهری ………………………………………………………………………….. 31
2-9-2 بافت های شهری ( فاقد میراث شهری ) ………………………………………………………………… 31
2-9-3 بافت های حاشیه ای ( سکونتگاه های غیر رسمی ) ……………………………………………………. 31
2-10 انواع مداخله ………………………………………………………………………………………………… 32
2-10-1 بهسازی ………………………………………………………………………………………………….. 32
2-10-2 نوسازی ………………………………………………………………………………………………….. 32
2-10-3 بازسازی………………………………………………………………………………………………….. 33
2-10-4 ساماندهی ………………………………………………………………………………………………… 33
2-11 انواع مداخله در بافت های کهن شهری …………………………………………………………………… 35
2-11-1 مداخله نوگرایانه ………………………………………………………………………………………… 35
2-11-2 مداخله فرهنگ گرایانه …………………………………………………………………………………. 36
2-11-3 مداخله فرانوگرایانه …………………………………………………………………………………….. 36
2-11-4 مداخله مردم گرایانه ………………………………………………………………………………………36
2-12 روند بهسازی و نوسازی شهرهای ایران قبل از انقلاب …………………………………………………. 37
2-12-1 اولین اقدامات بهسازی و نوسازی شهرهای ایران پیش از سال 1300 (
خورشیدی ) و تأثیر آن بر کالبد و فضاهای شهری
…………………………………………………………………………………………………. 37
2-12-2 سیاست ها و برنامه های دوره پهلوی اول ( 1320-1300 )………………………………………… 38
2-12-3 سیاست ها و برنامه های بهسازی و نوسازی ( 1357 – 1320 ) ………………………………….. 39
2-12-3-1 برنامه اول عمرانی ( 1334-1327) ……………………………………………………………… 40
2-12-3-2 برنامه دوم عمرانی ( 1341-1334) ………………………………………………………………. 40
2-12-3-3 برنامه سوم عمرانی ( 1346-1341) ……………………………………………………………… 40
2-12-3-4 برنامه چهارم عمرانی ( 1351-1352) …………………………………………………………… 40
2-12-3-5 برنامه پنجم عمرانی ( 1356-1352) ……………………………………………………………… 41
2-13 برنامه های عمرانی بعد از انقلاب در ارتباط با بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده……………….. 41
2-13-1 برنامه اول توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی کشور ( 1372 – 1368 ) …………………….. 41
2-13-2 برنامه دوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی کشور ( 1377-1373 ) ……………………….. 42
2-13-3 برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی کشور ( 1383-1379) ……………………….. 42
2-13-4 برنامه چهارم توسعه اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی کشور(1388-1384)(
برنامه ملاک عمل فعلی)………………………………………………………………………………………………………………….42
فصل سوم : ویژگی های جغرافیایی منطقه و شهر نقده
3-1 بررسی موقعیت طبیعی ، اجتماعی و اقتصادی استان آذربایجان غربی ………………………………….. 45
3-1-1 وضعیت طبیعی استان ……………………………………………………………………………………. 45
3-1-1موقع ریاضی و نسبی استان………………………………………………………………………………. 45
3-1-1-2 اقلیم استان ………………………………………………………………………………………………. 45
3-1-1-3 وضعیت ژئومورفولوژیکی و زمین شناسی استان……………………………………………………. 46
3-1-2 وضعیت اقتصادی استان ………………………………………………………………………………….. 46
3-1-3 وضعیت اجتماعی و جمعیتی و بوم شناختی …………………………………………………………….. 47
3-2 بررسی موقعیت طبیعی – اجتماعی و اقتصادی شهرستان نقده …………………………………………… 50
3-2-1 موقعیت ریاضی و نسبی نقده ……………………………………………………………………………. 50
3-2-2 زمین شناسی منطقه نقده ………………………………………………………………………………….. 52
3-2-3 مشخصات کلی اقلیم……………………………………………………………………………………….. 54
3-2-3 -1 بارش ……………………………………………………………………………………………………54
3-2-3-2 دما…………………………………………………………………………………………………………55
3-2-3-3 نم نسبی………………………………………………………………………………………………….. 55
3-3 سوابق تاریخی………………………………………………………………………………………………….56
3-3-1 نقده در گذر تاریخ…………………………………………………………………………………………..56
3-3-2 وجه تسمیه……………………………………………………………………………………………………57
3-3-3 نقده در مسیر پویایی و تکامل شهری………………………………………………………………………58
3-3-4 نشانه های شهری……………………………………………………………………………………………59
3-4 تحولات جمعیتی و توسعه شهری……………………………………………………………………………..59
3-4-1 تحولات جمعیتی……………………………………………………………………………………………..59
3-4-2 ویژگی های اشتغال نقده…………………………………………………………………………………….61
فصل چهارم : بررسی و تحلیل بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهر نقده (تأکید بر خیابانها و راههای دسترسی)
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….63
4-1 محدوده بافت کل شهر نقده …………………………………………………………………………………… 64
4-2 بررسی حمل و نقل و پایانه شهر نقده……………………………………………………………………….. 66
4-3 تعیین محدوده بافت فرسوده شهر نقده ………………………………………………………………………..66
4-4 عوامل سازمان دهنده سیمای شهر…………………………………………………………………………….69
4-5 کیفیت کالبدی شهر نقده………………………………………………………………………………………..70
4-5-1 بررسی مصالح ساختمانی در سطح کلیه ابنیه حوزه بافت های فرسوده شهر نقده……………………. 70
4-5-2 بررسی مصالح کل ابنیه زیر حوزه A بافتهای فرسوده شهر نقده………………………………………. 73
4-5-3 بررسی مصالح ساختمانی ابنیه زیر حوزه B بافتهای فرسوده شهر نقده……………………………….. 74
4-5-4 بررسی مصالح ساختمانی کل ابنیه زیر حوزه نفوذ C بافتهای فرسوده شهر نقده……………………… 76
4-5-2 بررسی دانه بندی قطعات در سطح کل ابنیه بافتهای فرسوده شهر نقده………………………………….77
4-5-2-1 بررسی وضع دانه بندی کل ابنیه زیر حوزه A بافت های فرسوده شهر نقده……………………….. 79
4-5-2-2 بررسی وضع دانه بندی کل ابنیه زیر حوزه B بافت های فرسوده شهر نقده…………………………80
4-5-2-3 بررسی وضع دانه بندی کلیه ابنیه زیر حوزه C بافت های فرسوده شهر نقده………………………. 82
4-5-3 بررسی قدمت ابنیه کل بافت های فرسوده شهر نقده…………………………………………………….. 83
4-5-3-1 بررسی قدمت ابنیه زیر حوزه A بافتهای فرسوده شهر نقده…………………………………………. 84
4-5-3-2 بررسی قدمت ابنیه زیر حوزه B بافت های فرسوده شهر نقده……………………………………….85
4-5-3-3 بررسی قدمت ابنیه زیر حوزه C بافت های فرسوده شهر نقده………………………………………..86
4-5-4 بررسی کیفیت ابنیه به لحاظ پایداری در سطح کل بافت های فرسوده شهر نقده…………………………86
4-5-4-1 بررسی کیفیت ابنیه به لحاظ پایداری زیر حوزه A بافت های فرسوده شهر نقده…………………… 88
4-5-4-2 بررسی کیفیت ابینه به لحاظ پایداری زیر حوزه B بافت های فرسوده شهر نقده…………………… 89
4-5-4-3 بررسی کیفیت ابنیه به لحاظ پایداری زیر حوزه C بافت های فرسوده شهر نقده…………………….90
4-5-5 بررسی تعداد طبقات ابنیه در سطح کل بافت های فرسوده شهر نقده…………………………………….90
4-5-5-1 بررسی تعداد طبقات ابنیه در زیر حوزه A بافت های فرسوده شهر نقده……………………………91
4-5-5-2 بررسی تعداد طبقات ابنیه در زیرحوزه B بافت های فرسوده شهر نقده……………………………..92
4-5-5-3 بررسی تعداد طبقات ابنیه در زیر حوزه C بافت های فرسوده شهر نقده…………………………… 93
4-6 بررسی و تحلیل بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهر نقده………………………………………….93
4-6 -1 محدوده A 94
4-6-2 محدوده B 94
4-6-3 محدوده C 95
4-7 بررسی خیابان ها و راه های دسترسی……………………………………………………………………..100
4-7-1 خیابانها و گذرگاه ها ……………………………………………………………………………………..100
4-7-1-1 محورهای فعالیتی…………………………………………………………………………………….. 100
4-7-1-2 محورهای حرکتی و ترافیکی………………………………………………………………………….100
4-7-1-3 گره های فعالیتی………………………………………………………………………………………..101
4-7-1-4 گره های حرکتی………………………………………………………………………………………..101
4-7-1-5 بررسی کوچه های محدوده های فرسوده…………………………………………………………102
4-7-1-6 پوشش گیاهی در محدوده مورد مطالعه……………………………………………………………… 103
4-8 شکل شهر نقده………………………………………………………………………………………………. 103
4-9 شبکه عبور و مرور موجود و پیشنهادی…………………………………………………………………..103
4-10 سلسله مراتب شبکه دسترسی نقده………………………………………………………………………….106
4-10-1 خیابانهای پیرامونی شهر در طول زمان دارای خیابانهای عریض شده اند……………………………106
4-10-2 خیابانهای مرتبط با مرکز نقده که معمولاً عرضی حدود 20 متر دارند……………………………… 106
فصل پنجم: جمع بندی و نتیجه گیری ، آزمون فرضیه ها ، راهکارها و پیشنهادها
5-1 جمع بندی و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………….115
5-2 آزمون فرضیه ها…………………………………………………………………………………………….117
5-3 پیشنهادها و راهکارها……………………………………………………………………………………….120
فهرست منابع و مأخذ………………………………………………………………………………………………123
چکیده انگلیسی
فهرست شکل ها
4 – 1 شکل بهسازی ساختمان شهرداری نقده در محدوده A …………………………………………………. 94
4 – 2 شکل با زمینه ، تضاد در نوع و فرم شکل گیری کالبدی آن در محدوده B. …………………………. 95
4 – 3 شکل نوسازی مسجد اهل تسنن محدوده C ……………………………………………………………… 96
4- 4 شکل احداث خیابان جدید در محدوده C 97
4 – 5 شکل نوسازی فلکه وحدت در محدوده C 98
4 – 6 شکل کاربری فرهنگی در محدوده C 99
4 – 7 شکل کوچه های فرسوده و قدیمی در محدوده C 102
فهرست نقشه ها
1- 3 نقشه موقعیت محدوده مورد مطالعه 49
2 – 3 نقشه شهرستان نقده ……………………………………………………………………………………….. 51
3 -3 نقشه زمین شناسی نقده …………………………………………………………………………………….. 53
4 – 1 نقشه کاربری اراضی شهر نقده …………………………………………………………………………… 65
4 – 2 نقشه محدوده بافت فرسوده شهر نقده ……………………………………………………………………… 68
4 – 3 نقشه معابر پیشنهادی طرح تفصیلی …………………………………………………………………….. 105
4 – 4 نقشه سلسله مراتب شبکه دسترسی ……………………………………………………………………… 108
4 – 5 نقشه کیفیت ترافیکی معابر اصلی محدوده بافت فرسوده ………………………………………………. 111
فهرست جدول ها
3 – 1 جدول توزیع درجه حرارت متوسط ماهانه و سالانه بر حسب سانتی گراد
برای ارتفاعات و دشت محدوده مطالعاتی نقده
………………………………………………………………………………………………………. 56
4 – 1 جدول مصالح ساختمانی در کل ابنیه بافت های فرسوده شهر نقده ( 1387 ) …………………………. 72
4 – 2 جدول مصالح ساختمانی کل ابنیه زیر حوزه A ( 1387 ) …………………………………………….. 73
4 – 3 جدول مصالح ساختمانی کل ابنیه زیر حوزه B ( 1387 ) …………………………………………….. 75
4 – 4 جدول مصالح ساختمانی کل ابنیه زیر حوزه C ( 1387 ) …………………………………………….. 76
4 – 5 جدول وضعیت دانبه بندی کل حوزه بافتهای فرسوده شهر نقده( 1387 )……………………………… 78
4 – 6 جدول وضع دانبه بندی کل ابنیه A بافت فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ………………………………… 80
4 – 7 جدول وضع دانبه بندی کل ابنیه زیر حوزه B بافت فرسوده شهر نقده( 1387 ) …………………….. 81
4 – 8 جدول وضع دانه بندی کل ابنیه زیر حوزه C بافت فرسوده شهر نقده ( 1387 ) …………………….. 83
4 – 9 جدول قدمت کل ابنیه حوزه بافت های فرسوده شهر نقده ( 1387 ) …………………………………… 84
4 – 10 جدول قدمت ابنیه زیر حوزه A بافت فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ………………………………….. 85
4 – 11 جدول قدمت کل ابنیه زیر حوزه B بافت فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ………………………………. 85
4 – 12 جدول قدمت ابنیه زیر حوزه C بافت فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ………………………………….. 86
4 – 13 جدول کیفیت کل ابنیه بافت های فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ………………………………………… 87
4 – 14 جدول کیفیت ابنیه زیر حوزه A بافتهای فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ……………………………….. 88
4 – 15 جدول کیفیت ابنیه زیر حوزه B بافتهای فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ……………………………….. 89
4 – 16 جدول کیفیت ابنیه زیر حوزه C بافتهای فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ……………………………….. 90
4 – 17 جدول تعداد طبقات ابنیه حوزه بافتهای فرسوده شهر نقده ( 1387 ) …………………………………. 91
4 – 18 جدول تعداد طبقات در زیر حوزه A بافت های فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ……………………….. 91
4 – 19 جدول تعداد طبقات در زیر حوزه B بافت های فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ……………………….. 92
4 – 20 جدول تعداد طبقات در زیر حوزه C بافت های فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ……………………….. 93
4 –21 جدول محاسبه پارکینگ مورد نیاز در مسیرهای اصلی شهر ……………………………………….. 106
4 – 22 جدول ویژگی های معابر ………………………………………………………………………………. 109
4 – 23 جدول کیفیت ترافیکی – فیزیکی انواع خیابانها …………………………………………………….. 110
4 – 24 جدول شناسایی نقاط قوت،ضعف،فرصتها و تهدیدهای شبکه ارتباطی ونظام رفت آمد شهری …… 113
فهرست نمودارها
4 – 1 نمودار مصالح ساختمانی در کل ابنیه بافت های فرسوده شهر نقده ( 1387) …………………………. 72
4 – 2 نمودار مصالح ساختمانی ابنیه زیر حوزه A ( 1387 ) ………………………………………………… 74
4 – 3 نمودار مصالح ساختمانی ابنیه زیر حوزه B( 1387 ) …………………………………………………. 75
4 – 4 نمودار مصالح ساختمانی زیر حوزه C ( 1387 ) ……………………………………………………… 77
4 – 5 نمودار وضعیت دانه بندی کل ابنیه شهرنقده ( 1387 ) ………………………………………………… 78
4 – 6 نمودار وضع دانه بندی کل ابنیه زیر حوزه A بافت فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ……………………. 80
4 – 7 نمودار وضع دانبه بندی ابنیه زیر حوزه B بافت فرسوده شهر نقده ( 1387 ) ………………………..81
4 – 8 نمودار وضع دانه بندی ابنیه زیر حوزه C بافت فرسوده شهر نقده (1387 ) ………………………….83
