چکیده:
شهر یک واقعیت مسلم اجتماعی است که، به طور کلی می توان آن را در انسانها و
فضاها خلاصه کرد.گرگان، شهری است که با قرار گرفتن فرهنگ ها و قومیت های
مختلف در کنارهم، تضادها و ویژگی های خاصی را منعکس می کند، از آنجا که
انسانها و مکانها از هم تاثیر پذیر و بر هم تاثیر گذارهستند، بازتاب آن را
می توان درفضاهای شهری مشاهده کرد. ازعناصر تشکیل دهنده فضاها، فضاهای
نیمه باز و باز می باشند که همواره یکی ازعناصر مشترک شهر بوده و درطول
تاریخ اهمیت فراوان داشته است.
سه بخش اصلی و قدیمی گرگان را می توان مهم ترین فضای عمومی شهر در نظر
گرفت؛این فضا بازتاب سویه های متعدد و متکثر مفهوم فضای عمومی است.
نظیر:خرید،استراحت،تفریح،جامعه پذیری، خودجوشی و خودانگیختگی اجتماعی.سایر
فضاها و مکانها، هم چون مساجد و تکایا در محلات،بنابر ماهیت و ویژگی های
خویش، بیش و کم نمایانگر گوشه ای از ابعاد و جلوه های متکثر انگاره ی فضای
عمومی هستند.
پژوهش حاضر ابتدا به مبانی ارتباطات و رفتار انسان در ادراک محیط شهری می
پردازد و در آخربا هدف از شناخت خاطرات و فضاهای جمعی در شهر گرگان اجرا
گردیده است. به این منظور پس از بررسی اجمالی از فضای جمعی، اقدام به جمع
آوری اطلاعات به صورت تصویری از محلات قدیم و مروری بر گذر زندگی در بافت
شکل گرفته تاریخی گرگان گردید.و در نهایت به طراحی حیاط شهر در سایت مرکز
شهر انجام گردیده است. اطلاعات مورد نیاز برای استخراج این عوامل به شکل
روش های میدانی، توصیفی، اسنادی است.
کلمات کلیدی: فضای شهری، فضای جمعی،بافت محلات تاریخی
فصل اول:پروپوزال(مبانی
چکیده:
1-مقدمه
1-1- طرح مسأله:
1- 2- اهداف تحقیق:
1- 4- اهمیت تحقیق:
1-5- پیشینه تحقیق:
فصل دوم:مبانی
2- مبانی ارتباطات
2-1- تعریف ارتباط
2- 2- اصول انتقال پیام
2- 3- پیام
2-4- فرآیند ادراک
2-4-1- سازمان و تشکل ادراکی
2-5- ادراک اشیا
2-6- مطالعه معنی
2-7- رویکرد معنا شناسی
2-8-رویکرد نماد شناسی
2-9-رویکرد ارتباط غیر کلامی
2-10- ملاحظات ابتدایی در رویکرد ارتباط غیر کلامی
2-11- چکیده مطالب ادراک
2-12-فعالیت
2-12-1- تعریف فعالیت
2-14-عاملین فعالیت
2-15- ویژگی های عمومی فعالیت
2-16- طول مدت فعالیت
2-17- زمان انجام فعالیت
2-18- مکان انجام فعالیت
2-19- توانایی های حسی و فعالیت های مرتبط با آن:
2-20- تاثیر فعالیت های دیگر بر وقوع فعالیت ها
2-21- تاثیر عوامل محیطی بر فعالیت ها
2-22- تعامل فضا و فعالیت
2-23- رفتار
2-23-1-تعریف رفتار
2-24- فرایند رفتار انسانی
2-25-رفتارها در فضای شهری
2-26- دسته بندی رفتارها
2-27- رفتارهای فردی
2-28- رفتار های جمعی
2-29- ویژگی های رفتار
2-30-مرئی بودن رفتار
2-31-تغییر پذیری رفتارها
2-32- گذر از فضای روانی انسان
2-33- تاثیر فرهنگ و اجتماع بر رفتار
2-34- قلمرو ها و حریم ها
2-35-حباب ها و هاله ها
2-36- دستگاه ارزشی جامعه
2-37-توقعات اجتماعی
2-38-تفاوت الگوهای رفتاری در فرهنگ های مختلف
2-39-تاثیر زمان بر رفتار
2-39-1- تاثیر مقاطع زمانی بر رفتار
2-40- تاثیر تطوری زمان بر رفتار
2-41- تاثیر فضا بر رفتار
2-42- القا رفتار
2-43- حذف رفتار
2-44- تاثیر رفتار بر کیفیت فضا
2-45- توجه به رفتارها یا استاندادها؟
2-47- نظریه پردازان با تاکید بر تاثیرات محیطی- رفتاری
2-48-1- تعریف محیط:
2-48- محیط
2-49- شیوه های شناسایی محیط:
2-50-ماهیت «محیط»
2-50-1-منظور از محیط چیست ؟
2-51- عملکرد تداوم حافظه محیط
2-52- مفاهیم پایه در روان شناسی محیطی
2-53- روان شناسی محیطی
2-54- ادراک محیطی
2-55- فرایند احساس
2-56- فرایند ادراک
2-57- فرایند شناخت
2-58- تعریف شهر و تاریخ شهر نشینی:
2-58-1- تعریف شهر:
2-59- شهر و تاریخ شهر نشینی:
2-60- شهر پدیده جامعه شناسی
2-61- شهر صورت اجتماعی
2-62- ریخت شناسی اجتماعی موریس هالبواکس
2-63- شهر یک یا چند سبک زندگی
2-64- مطالعه سامانه های اخلاقی و گروه های اجتماعی شهری
2-65- جدایی و تجمع
2-66- فضای شهری (شکل شهر)
2-67- تعریف کلی از زیبا شناسی
2-68- زیبایی شناسی شهری
2-69- زیباشناسی کالبدی و روانشناسانه
2-70- زیبایی شناسی کارشناس محور در برابر زیبایی شناسی مردم محور
2-71- مفهوم فضای شهری
2-72- فضاهای شهری(فضاهای عمومی)
2-73- اجزا کالبدی تشکیل دهنده فضای شهری
2-74- کف
2-75- بدنه
2-76- سقف
2-77- فضای شهری(پدیدارشناسانه)
2-78- مکان شهری و تفاوت آن با فضای شهری
2-79- رویکرد فضای عمومی
2-80- فضاهای عمومی، رضایتمندی و انسانی بودن:
2-81- فضاهای عمومی و خصوصی
2-82- فضاهای باز و بسته
2-82-1- فعالیت های جاری در شهر
2-83- فضاهای باز و چگونگی گذران اوقات فراغت در شهرهای ایران
2-84- فضاهای باز شهری سنتی در بافت قدیمی شهر
2-85- فضاهای باز شهری طراحی شده
2-86- فضاهای باز شهری طراحی نشده
2-87- مشکلات کمی فضاهای باز شهری
2-88- مشکلات کیفی فضاهای باز شهری
2-89- انواع فضاهای باز شهری
2-90- ورودی
2-91- میدان ها و فلکه ها
2- 92- مسیرها
2-93- لبه آب
2-94- پله
2-95- نمونه های موردی
2-96- فضا
2-96-1- تعریف فضا:
2-97- اجزا مستقر در فضا
2-98- عناصر اثاثه شهری(فضا) عبارتند از:
2-99- محوطه عمومی بیرونی
2-100- مرز محله ها
2-101 -گره های فعالیتی
2-102- گردشگاه
2-103- خیابان تجاری
2-104- معیارهای کیفی سنجش فضا
2-105- میزان پاسخگویی به حضور گروه های اجتماعی ویژه
2-106- میزان استفاده مرتب و دائمی شهروندان
2-107- سازماندهی فضا
2-108- سازماندهی زمان
2-109- سازماندهی ارتباطات
2-110- سازماندهی معنی
2-111- اوقات فراغت
2-111-1- فضای سبز
2-112- تاملی در مفهوم و عملکرد پاتوق در فضای شهری
2-113- ضرورت پاتوق ها
2-114- ویژگی های پاتوق مطلوب
2-115- راهکارهایی برای بهبود عملکرد پاتوق ها
2-116- توسعه و تسهیل تعاملات اجتماعی
2-117- حیات جمعی و رفتارهای اجتماعی در شهر
2-118- تعریف خاطره:
2-119- خاطره جمعی:
2-120- خاطره و مکان:
2-121- خاطره و فضای شهری:
2-122- میزان موفقیت در یاد آوری خاطره
2-123- پایداری اجتماعی
2-124- ریشه های ایده تاثیر محیط بر انسان
2-125- فرآیند تاثیر محیط مصنوع بر انسان
فصل سوم:پایداری و پایداری فرهنگی
3- مفهوم توسعه پایدار
3-1- پایداری فرهنگی
3-2- مفاهیم مرتبط با پایداری فرهنگی3-3- ضرورت توجه به بعد فرهنگ در برنامه ریزی
3-4- راهکارها
3-5- صاحبنظران با رویکرد تقویت تعاملات اجتماعی
3-6- مبانی فرهنگ
3-7- پایداری فرهنگی
3-8- تعریف فرهنگ
3-9- علل اوج و افول فرهنگ
3-10- فرهنگ سازی و محیط
3-11- الگوهای اثرگذاری فرهنگ بر بازآفرینی شهری:
3-12- مکان- محوری دربازآفرینی شهری فرهنگ- مبنا
3-13- تأثیر هویت فرهنگی بر معماری3-14- تاثیر فرهنگ بر معماری
3-15- رابطه طراحی و فرهنگ
فصل چهارم:نمونه موردی
4- نمونه 1:مجموعه عباس آباد تهران
4-1- طرح بازار سوغات
4-2- طرح گلستان آفریقا
4-3- طرح بازار گل عباس آباد
4-4- طرح گلستان جست و جو
4-5-طرح گلستان منظومه شمسی
4-6- طرح گلستان آموزش (تجاری و پارکینگ)4-7- سبک و روحیه حاکم بر بنا:
فصل پنجم:معرفی
5- سیمای طبیعی و جغرافیای استان گلستان:
5-1- مطالعات جمعیتی
5-2- اصلی ترین توانمندی های استان:5-3-وجه تسمیه شهر گرگان (استرآباد قدیم)
5-4- معرفی بافت قدیم گرگان:
5-5- ویژگی های بافت قدیم گرگان:
5-6- معماری گرگان
5-7- مهمترین آثار تاریخی و مذهبی شهرستان :
5-8- ویژگی های فرهنگی و اجتماعی منطقه
5-9- زبان مردم استرآباد
5-10- پوشش مردم:
5-11- مهمان نوازی و مهمان داری:
5-12- مناسک گذر در فرهنگ عمومی استان گلستان:
5-13- مراسم شیخوخیت:
5-14- مراسم آشتی کنان:
5-15- ویژگی معماری بومی مناطق معتدل ومرطوب گرگان:
5-16- انواع آب و هوا
5-17- تیپ آب و هوایی
5-18- رابطه اقلیم با سلامت و آسایش انسان
5-19- شرایط اقلیمی گرگان و ارتباط آن با ساختمان های شهر:
5-20- جریان هوا و تأثیر آن بر طراحی ساختمان
5-21- بررسی انرژی تابیده شده بر سطح
5-22- تعیین جهت ساختمان با توجه به اقلیم
5-23- تاثیرات مثبت :
5-24- تاثیرات منفی :5-25- راهنمای طراحی اقلیمی و جهت استقرار ساختمان ها:
5-26- کلیات نماها
5-27- تحولات اجتماعی شهر قدیم گرگان و بازتاب آن در ساختار فضای شهری
فصل ششم:برنامه فیزیکی و
6- مطالعات برنامه فیزیکی طرح و گزینش استانداردها
6-1- توضیح و تشریح برنامه فیزیکی طرح و گزینش استانداردها
6-2- رستوران ها:
6-3- بار غذای مختصر6-4- کافه تریای سلف سرویس
6-5- سرویس قهوه خانه
6-6- مساحت های ضروری
6-7- فضاهای کاربردی در طراحی حوزه مذهبی عبادی:
6-8- ضوابط و استانداردهای فضاهای کاربردی در حوزه فرهنگی-آموزشی
6-9- ضوابط مبلمان و تجهیزات
6-10- ضوابط طراحی بازشوها
6-11- ضوابط نور و امکانات روشنایی
6-12- ضوابط سرویس های بهداشتی
6-13- ضوابط معلولین
6-14- ضوابط و استانداردهای کارگاه ها:
6-15- ضوابط و استانداردهای کتابخانه
6-16- ضوابط و استانداردهای طراحی آمفی تئاتر در فضاهای فرهنگی
6-16- ضوابط و استانداردهای فضاهای کاربردی در حوزه ادرای:
6-16-1- ضوابط و استانداردهای فضاهای ادرای-مدیریتی
6-17- ضوابط و استانداردهای فضاهای اداری-کارمندی
6-18- ضوابط و استانداردهای فضاهای اداری-آتلیه
6-19- گالری و نمایشگاه:
6-20- ساختار عمومی گالری ها:
6-21- نورپردازی گالری ها:
6-22- حرکت و دسترسی گالری ها:
6-23- تنظیم شرایط محیطی:
6-24- تهویه ی مطبوع:
6-25- آکوستیک:
6-26- حریق:
6-27- محل های نمایش:
6-28- طراحی محیطی دلپذیر و پرتنوع:
6-29- دما و تهویه6-30- طرح کلی مغازه
6-6-31- محل مغازه ها
فصل هفتم:فرآیند
7- آموزشی،اداری،فرهنگی،بازارچه سنتی،کافه بار غذای مختصر:
7-1- صفه صبوح:
7-2- فضای جمعی:
7-3- روش بررسی و تحلیل شرایط اقلیمی و فرهنگی اجتماعی و اثر آن بر طراحی:
7-4- نتیجه گیری:
کتابنامه:
فهرست اشکال
(شکل2-2)فضای شهری، نیروهای موثر بر تحولات شهری
(شکل2-3)فضاهای باز شهری سنتی در بافت شهری
(شکل2-4)فضای شهری، مکان تعامل و گفت و گوی نیروها
(شکل2-6)فضای جمعی
(شکل2-7)خانه هنرمندان،محفل جمعی
(شکل2-8)محله کارون جنوبی(پاتوق)
(شکل2-9)محله کارون جنوبی
(شکل2-10)مرزداران،نشستن جمعی
(شکل2-11)پارک میدان نازی اباد
(شکل2-12)پایداری اجتماعی در فضای باز شهری
(شکل3-1)مدل ارکان چهارگانه پایداری (منبع: Hawkes, 2001)
(شکل3-2)سیر گذار الگوهای اثر گذاری فرهنگ بر بازآفرینی شهری
(شکل3-3)ب-«بازآفرینی شهری فرهنگ- مبنا»و رویدادهای فرهنگی
(شکل4-1)پارک آب و اتش(منبع:سایت عباس آباد تهران)
(شکل4-2)گلستان افریقا(منبع:سایت عباس آباد تهران)
(شکل4-3)بازار گل(منبع:سایت عباس آباد)
(شکل4-4)گلستان جست و جو(منبع:سایت عباس آباد)
(شکل4-5)منظومه شمسی(منبع:سایت عباس آباد)
(شکل4-6)تجاری و پارکینگ(منبع:عباس آباد)
(شکل4-7)تئاتر شهر تهران(منبع:همانجا)
(شکل4-8)موقعیت قرارگیری تئاترشهر
(شکل4-9)نمای زیر سقف تئاترشهر
(شکل4-10)پلان طبقات تئاترشهر
(شکل4-11)مجموعه دربرگرفته در اطراف تئاترشهر
(شکل4-12)مرکز شهر سیاتل(منبع:سایت تخصصی شهرسیاتل)
(شکل4-13) نقشه هوایی
(شکل4-14) موقعیت قرارگیری نسبت به اطراف سایت
(شکل4-15)کنسرت و تئاتر در فضای نیمه باز و بسته مجموعه
تحقق رویای آینده
(شکل4-16)پایداری فرهنگی و تعاملات اجتماعی در فضای باز
(شکل4-17)تعاملات در فضای نیمه باز
(شکل4-18)کلیات نقشه و نمای اصلی مجموعه
(شکل4-19)دهکده ورزشی بانوان
(شکل4-20)تلفیق منظر و معماری
(شکل4-21)موقعیت سایت و نمای آن نسبت به بناهای مجاور
(شکل5-1)موقعیت استان نسبت به کشور
(شکل5-2)استان گلستان و شهرهای موجود
(شکل5-3)مطالعات جمعیتی استان گلستان
(شکل5-4)موقعیت بافت تاریخی در شهر گرگان
(شکل5-5)محله بندی شهر گرگان در زمان قاجار.منبع:استرآباد و گرگان در بستر تاریخ،ص327
(شکل5-6)ویژگی های فرهنگی و اجتماعی مردم منطقه
(شکل5-7)مراسمات برگزار شده در گرگان و شهرهای حومه
(شکل5-8)مسجد جامع(وضع موجود)
(شکل5-9)مراسم شیخوخیت(منبع:سفرنامه های قاجار؛موسسه میرداماد)
(شکل5-10)مراسم آشتی کنان(منبع: سفرنامه های قاجار؛موسسه میرداماد)
(شکل5-11)نمودار تغییرات بارندگی ماهانه ی استان
(شکل5-12)جهت و سرعت باد در ایستگاه سینوپتیک گرگان
(شکل5-13)کلیموگرام ایستگاه سینوپتیک گرگان
(شکل5-14)جدول بیوکلیماتیک
(شکل5-15)نقشه هوایی گرگان و ارتباط آن با اطراف شهر
(شکل5-16)موقعیت قرارگیری سایت نسبت به اطراف آن
(شکل5-17) تعیین جهت ساختمان با توجه به اقلیم
(شکل5-18)جهت قرارگیری ساختمان
(شکل6-1)تناسبات انسانی در مساجد
(شکل6-2)ضوابط مبلمان و تجهیزات
(شکل6-3)ضوابط سرویس بهداشتی
(شکل6-4)ضوابط معلولین در ورودی ها
(شکل6-5)علایم بین المللی معلولین
(شکل6-6)تناسبات میز در کارگاه های چندمنظوره
(شکل6-7)تناسبات کارگاه چندمنظوره
(شکل6-8)تناسبات و ضوابط کتابخانه
(شکل6-9)موقعیت قفسه ها نسبت به افراد
(شکل6-10)تناسبات صندلی در سالن چندمنظوره
(شکل6-11)موقعیت قرارگیری مبلمان در حوزه اداری-مدیریتی
(شکل6-12) موقعیت قرارگیری مبلمان در حوزه اداری-کارمندی
(شکل6-13) موقعیت قرارگیری مبلمان در حوزه اداری-اتلیه ی
(جدول6-8)برنامه فیزیکی گالری
(شکل7-1)موقعیت قرارگیری سایت نسبت به شهر
(شکل7-2)تحلیل سایت و لکه گذاری اولیه
فهرست جداول
