معماری دوره رنسانس :
معماری رنسانس به معماری اروپا در سده‌های ۱۵ و ۱۶ میلادی اطلاق می‌شود که
از مشخصه‌های آن، نوزایی عناصر فرهنگی رم و یونان باستان بود.
معماری رنسانس :
رنسانس (به انگلیسی: Renaissance )یا نوزایی، جنبش فرهنگی مهمی بود که
آغازگر دورانی از انقلاب علمی و اصلاحات مذهبی و پیشرفت هنری در اروپا شد.
در میان موافقان با آن، دوره رنسانس، به معنای بازگشت به سوی سنت‌های
کلاسیک هنر روم و یونان بود. در واقع، مخالفان سبک گوتیک معتقد بودند که
می‌خواهند بار دیگر به سوی مولفه‌های هنری روم و یونان بازگردند و آن عناصر
را احیا کنند. اولین بار، واژه لفظ رنسانس را فرانسویها در قرن ۱۶ میلادی،
به کاربردند. معمولاً شروع دوره نوزایش را در سده چهاردهم در شمال ایتالیا
می‌دانند. خاستگاه رنسانس شهر فلورانس است. این جنبش در سده پانزدهم
میلادی، شمال اروپا را نیز فراگرفت. رنسانس، یک تحول ۳۰۰ ساله‌است که در
سال‌های ۱۳۰۰ از فلورانس ایتالیا شروع شد و در عرض سه قرن در سراسر اروپا
انتشار و در انگلستان پایان یافت.
از دیگر سرفصل های مهم این عصر، امر مدرن در تمای شئونات زندگی است. امر
مدرن در معنای کلی و فلسفی آن آرمان حاکمیت خرد بر زندگی فردی و اجتماعی
انسان است. به بیان دیگر عنصر اصلی پروژه فکری و فلسفی مدرن، خردباوری است.
رنه دکارت مبدع خرد باوری در دنیای مدرن بود. به گمان او هیچ باوری را
نباید بدون دلیل عقلی پذیرفت. (بانی مسعود، ص 147)
دوره رنسانس دوره خردگرایی -ریاضیات -منطق -انسان مداری است در این دوره
کلیسا و تفکرات مذهبی کنار می رود و یک جنبش دموکراتیک به وجود می آید و
مثل روم و یونان باستان پیشرفت علمی مطرح می شود و تاثیر آن از قرون وسطی
است چون مسلمانان مسیحیان را شکست داده علم آنها وارد اروپا شده و
دانشمندانی از شرق به غرب می آیند و باعث شکوفایی علمی شده و رنسانس به
وجود می آید. دوران رنسانس برای اروپاییان عصر جدیدی بود سرشار از
کامیابی‌های عظیم. بسیاری از افراد با ژان فرنل موافق هستند. او در سال‌های
اول سدهٔ ۱۵۰۰ چنین نوشت:
« جهان چرخید. یکی از بزرگ ترین قاره‌های زمین کشف شد ... صنعت چاپ بذر
دانش را کاشت. باروت در روش جنگ، انقلابی پدید آورد. دست نوشته‌های باستانی
احیا شد... این‌ها همگی گواه پیروزی عصر جدید (رنسانس) هستند. با رونق
دریانوردی افرادی مثل ماژل آند راهی به فیلیپین و هندوستان پیدا می کنند و
در اواخر دوره رنسانس کریستف کلن آمریکا را کشف می کند . در این دوره
استعمار شروع می شود زیرا باروت را درست می کنند . گوتنبرگ دستگاه چاپ را
اختراع می کند و اروپاییان چاپ را از چینی ها یاد می گیرند.»
در این میان، هنرنیز تحولات چشمگیری را پشت سر گذاشت و مهم ترین شاهد آن
تغییر در منش وسیاق آثار هنری است.هنر در عصر رنسانس از ساحت امر مقدس به
حیطه انسانی تنزل یافت، به طوریکه بازنمایی هنری، خصلت مقدس ونمادین صرف
خود را از دست دادند وبخشی از معنا وارزش آنها به شبیه سازی جهان مادی منوط
شد. (بانی مسعود، ص 147)
تئوری و تکنیک
هندسی کردن فضا وانسان گرایی
بزرگترین دستاورد رنسانس نه در تحول شیوه های ساخت بلکه در نگاه انسان به
جهان بود.بر اساس همین نگرش، اومانیست های فلورانسی باور داشتند که انسان
میتواند به مدد اصول هندسه، رازهای سر به مهر عالم را بگشاید وبه نیات
خداوند که یکسره قابل درک هستند پی ببرد_به شرط آنکه راه ورسم آن را بداند.
این راه و رسم برای هنرمند رنسانسی کشف دوباره طبیعت بود. آنها براین
عقیده بودند که طبیعت به وجود نیامده تا مورد تقلید واقع شود، بلکه خلق شده
است تا انسان در آن کندوکاو نماید و به رموز آن پی ببرد. هنرمند رنسانسی
مشاهده گر طبیعت بود. واثر هنری به مشقی درباره طبیعت می مانست که در آن
همه اجزاء به طور منطقی در کلیتی سامان یافته وقابل فهم خلق شده اند.
هنرمند رنسانسی تفسیری متفاوت از آنچه هنرمند قرون وسطایی نسبت به پدیده ها
بیان میداشت، ارائه نمود.منطق نگاه قرون وسطا منطقی کارکردی بود، در
حالیکه در رنسانس منطق هندسی جایگزین آن شد.معماران رنسانسی دو هدف اصلی را
مد نظر قرار میدادند: هندسی کردن فضا، و انسان گرایی. هدف اول از طریق
کاربرد هندسه و نسبت های ریاضی، هدف دوم از طریق استفاده مجدد از شیوه های
ستون سازی دوره کلاسیک برآورده شد. (بانی مسعود، ص 147)
پیدایش علوم ریاضی در کشف یا در اختراع «پرسپکتیو» نمود یافت. یعنی اول در
نقاشی و بعد در معماری یاد می گیرند که روی صفحه ۲ بعدی تصویر ۳ بعدی بکشند
که عمق در آن دیده شود. مشاهده دقیق، مبنای زیبایی قرار گرفت. لذا از
بارزترین ویژگی رنسانس درک جهان به مثابه ابژه (object) «موضوع شناسی»
ودیدگاه متمرکز بر کاوش، فهم وانتظام جهان بود.
مطالب مرتبط در این زمینه
معماری رنسانس به معماری اروپا در سده‌های ۱۵ و ۱۶ میلادی (دورهٔ
رنسانس) اطلاق می‌شود که از مشخصه‌های آن، نوزایی عناصر فرهنگی روم و یونان
باستان بود.
رنسانس (به انگلیسی: Renaissance) یا نوزایی، جنبش فرهنگی مهمی بود که
آغازگر دورانی از انقلاب علمی و اصلاحات مذهبی و پیشرفت هنری در اروپا شد.
عصر نوزایش، دوران گذار بین سده‌های میانه و دوران جدید است. در میان
موافقان با آن در دوره رنسانس، به معنای بازگشت به سوی سنت‌های کلاسیک هنر
روم و یونان بود. در واقع، مخالفان سبک گوتیک معتقد بودند که می‌خواهند بار
دیگر به سوی مولفه‌های هنری روم و یونان بازگردند و آن عناصر را احیا
کنند. اولین بار، واژه لفظ رنسانس را فرانسویها در قرن ۱۶ میلادی، به
کاربردند. معمولاً شروع دوره نوزایش را در سده چهاردهم در شمال ایتالیا
می‌دانند. خاستگاه رنسانس شهر فلورانس است. این جنبش در سده پانزدهم
میلادی، شمال اروپا را نیز فراگرفت. رنسانس، یک تحول ۳۰۰ ساله‌است که در
سال‌های ۱۳۰۰ از فلورانس ایتالیا شروع شد و در عرض سه قرن در سراسر اروپا
انتشار و در انگلستان پایان یافت. دوره رنسانس دوره خردگرایی -ریاضیات
-منطق -انسان مداری است در این دوره کلیسا و تفکرات مذهبی کنار می رود و یک
جنبش دموکراتیک به وجود می آید و مثل روم و یونان باستان پیشرفت علمی مطرح
می شود و تاثیر آن از قرون وسطی است چون مسلمانان مسیحیان را شکست داده
علم آنها وارد اروپا شده و دانشمندانی از شرق به عرب می آیند و باعث
شکوفایی علمی شده و رنسانس به وجود می آید. دوران رنسانس برای اروپاییان
عصر جدیدی بود سرشار از کامیابی‌های عظیم. بسیاری از افراد با ژان فرنل
موافق هستند. او در سال‌های اول سدهٔ ۱۵۰۰ چنین نوشت: « جهان چرخید. یکی از
بزرگ ترین قاره‌های زمین کشف شد ... صنعت چاپ بذر دانش را کاشت. باروت در
روش جنگ انقلابی پدید آورد. دست نوشته‌های باستانی احیا شد... این‌ها همگی
گواه پیروزی عصر جدید (رنسانس) هستند. با رونق دریانوردی افرادی مثل ماژل
آند راهی به فیلیپین و هندوستان پیدا می کنند و در اواخر دوره رنسانس
کریستف کلن آمریکا را کشف می کند . در این دوره استعمار شروع می شود زیرا
باروت را درست می کنند . گوتنبرگ دستگاه چاپ را اختراع می کند و اروپاییان
چاپ را از چینی ها یاد می گیرند.
در دوره رنسانس در مورد هنر -نقاشی و معماری یک اتفاق دیگر هم می افتد و آن
اختراع پرسپکتیو است .یعنی اول در نقاشی و بعد در معماری یاد می گیرند که
روی صفحه ۲ بعدی تصویر ۳ بعدی بکشند که عمق در آن دیده شود .اولین بار
نقاشی به نام ماساچو (Masaccio) در کلیسا سانتا ماریا نوللا فلورانس
ایتالیا صحنه ای از محراب یک کلیسا را می کشد که در تصویر این محراب کاملاً
عمق محراب مشخص است و بعد وجود دارد. در نتیجه معمارها هم از این نقاشی
الهام می گیرند و اولین بار یک معمار رنسانسی به نام لئون باتیستا آلبرتی
نمای یک کلیسا را که طراحی می کند به صورت ۳ بعدی نشان می دهد . اسم این
کلیسا سن آندرئا بود و این خود باعث تحول بزرگی در معماری می شود.
با وجود این‌که در تاریخ هنر، آغاز رنسانس به اموری همچون سال فتح قسطنطنیه
در سال ۱۴۵۳ به وسیله سلطان محمد فاتح و تشکیل حکومت عثمانی به جای دولت
بیزانس، یاپایان یافتن بیماری طاعون و اموری از این قبیل نسبت داده شده
است؛ اما در نزدمورخان هنر این امر یقینی است که رنسانس هنری از ایتالیا
آغاز شده، بدین ترتیب که هنرمندان ایتالیایی بر خلاف دیگر کشورهای اروپایی
حاضر نشده بودند به سبک گوتیک درمعماری تن دهند و حتی این مفهوم را به صورت
طعن و استهزا برای این سبک به کارمی‌بردند و علیه سبک گوتیک عصیان نموده و
به سوی سبک جدید حرکت کردند.
